Νέοι εργαζόμενοι, νέες συλλογικότητες

Έντονη είναι η κινητικότητα νέων κυρίως εργαζομένων σε διάφορους κλάδους, καρπός της οποίας είναι και η σύσταση πρωτοβάθμιων σωματείων.
Έτσι σωματείο δημιουργήθηκε:

--στα τηλεφωνικά κέντρα εξυπηρέτησης του ΟΤΕ στην Θεσσαλονίκη (για λεπτομέρειες δείτε το http://somateiootethess.wordpress.com/),

--στην Forthnet (δείτε http://somateioforthnet.blogspot.com/),

--και προσπάθεια για δημιουργία σωματείου υπάρχει στον χώρο των μεταφραστών-επιμελητών (δείτε http://prwtobouliametafrastwnepimelitwn.blogspot.com/ )


Τέλος, μια νέα προσπάθεια ξεκινά με το Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών Μακεδονίας, το οποίο προέβη σε μια πολύ πετυχημένη εκδήλωση στις 3 Απρίλη με 80-100 άτομα. Ακολουθεί ένα κείμενο-παρέμβαση για το μέλλον του σωματείου μισθωτών τεχνικών μακεδονίας από μηχανικό με πολυετή εμπειρία, και στην δουλειά, και στους αγώνες.




Ορόσημα για την Ανάπτυξη της Συνδικαλιστικής Δράσης
του Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών Μακεδονίας
για το Επόμενο Εξάμηνο (Απρίλιος – Οκτώβριος 2009)


Άνοιξη 2008–Φθινόπωρο 2009 : Μια δύσκολη αλλά ενδιαφέρουσα πορεία

Η πορεία που δρομολογήθηκε ήδη από την άνοιξη του 2008 για την ίδρυση αυτοτελούς Σωματείου Μισθωτών Τεχνικών στην Θεσσαλονίκη (και στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας), κατέληξε ήδη στην ολοκλήρωσή της με την δικαστική αναγνώριση και την επικείμενη εγγραφή του στο αντίστοιχο μητρώο του Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης. Σ’ αυτό το διάστημα ξεπεράστηκαν οι αντιρρήσεις και ενστάσεις που είχαν προβληθεί, πραγματοποιήθηκε μια σχετική συσπείρωση μισθωτών τεχνικών, καθιερώθηκε μια δημοκρατική διαδικασία λειτουργίας και ξεκίνησαν εξορμήσεις και παρεμβάσεις σε τεχνικές εταιρίες μελετών και κατασκευών της Θεσσαλονίκης. Παράλληλα αναπτύχθηκαν γόνιμοι δεσμοί ταξικής συνεργασίας, κοινών προσανατολισμών και δράσης με το Πανελλαδικό Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών, ιδιαίτερα μάλιστα μετά από την κατάκτηση της υπογραφής της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας με τις εργοδοτικές οργανώσεις, την περιθωριοποίηση του εργοδοτικού σωματείου – σφραγίδα ΣΤΥΕ, την αναγνώριση της μισθωτής εξαρτημένης σχέσης εργασίας για τους εργαζόμενους μηχανικούς (αλλά και ορισμένους τεχνολόγους) με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών. Η επιτυχής πραγματοποίηση της εκδήλωσης του Σωματείου στο Εργατικό Κέντρο Θεσσαλονίκης στις αρχές Απριλίου 2009, με την μαζική συμμετοχή που εξασφάλισε, αποτέλεσε την κορύφωση αυτής της ετήσιας διαδικασίας συγκρότησης και ταυτόχρονα σηματοδότησε την απαρχή της πορείας μαζικοποίησης του Σωματείου, προβολής του στο προσκήνιο των Τεχνικών Κατασκευών και Μελετών της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης Μακεδονίας, ενίσχυσης της συλλογικής και ταξικής αυτοπεποίθησης για την αποτελεσματικότητα της συλλογικής κοινωνικής δράσης.
Ο χρονικός ορίζοντας προγραμματισμού της συνδικαλιστικής δράσης του Σωματείου κλιμακώνεται έτσι από την αρχή Απριλίου μέχρι τον Οκτώβριο 2009 όπου μπορούν και είναι αναγκαίο να πραγματοποιηθούν οι πρώτες εκλογές για την ανάδειξη Διοικητικού Συμβουλίου και αντιπροσώπων στις δευτεροβάθμιες συνδικαλιστικές οργανώσεις. Πολύ περισσότερο μάλιστα που το Φθινόπωρο 2009 πραγματοποιείται το Συνέδριο του Εργατικού Κέντρου Θεσσαλονίκης και έτσι η εγγραφή του Σωματείου σ’ αυτό, όπως και η εκλογή των αντιπροσώπων του πρέπει να γίνουν έγκαιρα, και πάντως πριν από αυτό το Συνέδριο. Στο διάστημα αυτό και ιδιαίτερα στην περίοδο Απρίλιος – Ιούνιος 2009, καθώς και Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 2009 (με δεδομένη την περίοδο Ιουλίου – Αυγούστου 2009 που λόγω διακοπών θα υπάρχει μια ορισμένη υποχώρηση των σχετικών παρεμβάσεων), είναι αναγκαία η μαζικοποίηση του Σωματείου έτσι ώστε από τα αρχικά 30 περίπου ιδρυτικά μέλη να φτάσει στα 100 ή 150 ή και περισσότερα, ιδιαίτερα στον εργαζόμενο μισθωτό τεχνικό κόσμο των εταιριών μελετών και κατασκευών. Ταυτόχρονα η αποτύπωση του συνδικαλιστικού στίγματος του Σωματείου σε εργοτάξια και γραφεία (ριζοσπαστικού, ταξικού, μαζικού, αγωνιστικού, ενωτικού) είναι εξίσου αναγκαία ως εγγραφή υποθήκης για την μελλοντική του πορεία. Και επιπρόσθετα η απαρχή της ανάδειξης των κυρίαρχων στόχων του διεκδίκησης είναι σε θέση να συμβάλλει στη μαζική του πλαισίωση από τους μισθωτούς τεχνικούς όλων των κατηγοριών και χώρων απασχόλησης.



Από τους μηχανικούς της επισφάλειας στο σύνολο των μισθωτών τεχνικών

Σ’ αυτό το πλαίσιο είναι χρήσιμη η επισήμανση ορισμένων νευραλγικής σημασίας ζητημάτων που χρειάζεται να αντιμετωπισθούν προκειμένου η ανάπτυξη του Σωματείου να προσλάβει ολοκληρωμένα εργατικά χαρακτηριστικά. Πρώτα απ’ όλα τίθεται το μείζον ζήτημα της κοινωνικής σύνθεσης της συνδικαλιστικής οργάνωσης των μισθωτών τεχνικών, η οποία είναι κυρίαρχα «μηχανικο-κεντρική», και μάλιστα απαρτίζεται κυρίως από νέους μηχανικούς της επισφαλούς ιδιαίτερα ζώνης εργασίας, η οποία βέβαια και θα διευρύνεται με την σημερινή όξυνση της κρίσης του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού και την αντίστοιχη κρίση των Τεχνικών Μελετών και Κατασκευών (κατακόρυφη πτώση της οικοδομικής δραστηριότητας κατά 30% και αντίστοιχη μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων για τεχνικά έργα υποδομής). Ωστόσο η απεύθυνση του Σωματείου έχει και οφείλει να προσλάβει πολύ ευρύτερα κοινωνικά χαρακτηριστικά γιατί αν το πεδίο των τεχνικών μελετών πλαισιώνεται κατ’ εξοχήν από μηχανικούς, ο χώρος των τεχνικών κατασκευών απαρτίζεται κυρίως από μισθωτούς τεχνολόγους και τεχνικούς – εργοδηγούς. Μ’ αυτή την έννοια είναι περισσότερο από αναγκαία η στροφή του Σωματείου στους μισθωτούς τεχνολόγους και τεχνικούς – εργοδηγούς (που εργάζονται με συμβάσεις εξαρτημένης εργασίας, αμείβονται από μια γενική άποψη με βάση την Συλλογική Σύμβαση Εργασίας, και ασφαλίζονται στο ΙΚΑ) των κατασκευαστικών επιχειρήσεων (όλων των τάξεων) όπως αντίστοιχα και στον απόφοιτο κόσμο των ΤΕΙ (αλλά και ΙΕΚ) όπως και στον κόσμο των αποφοίτων των Πολυτεχνείων. Από εκεί και πέρα η μόνη κατηγορία τεχνικών – μηχανικών που είναι δύσκολα ή αδύνατον προσεγγίσιμη είναι των μηχανικών – διευθυντικών στελεχών των εταιριών κατασκευών και μελετών (τεχνικοί διευθυντές, εργοταξιάρχες κλπ.) που στη μεγάλη τους πλειονότητα βρίσκεται από την πλευρά της εργοδοτικής εξουσίας του κεφαλαίου. Διαφορετικά το Σωματείο θα συρρικνωθεί εξαντικειμένου στην κατηγορία των νέων μηχανικών – επισφαλώς εργαζομένων, πράγμα που θα μειώσει καίρια την κοινωνική του εμβέλεια και την συνδικαλιστική του αποτελεσματικότητα. Το Σωματείο είναι εκφραστής του συλλογικού κοινωνικού υποκειμένου των μισθωτών τεχνικών κι’ όχι μιας επιμέρους κατηγορίας τους, όσο κι’ αυτό το στρώμα αντιμετωπίζει συνθήκες κοινωνικής και επαγγελματικής απαξίωσης.



Η ταξική εργατική ενότητα στις Τεχνικές Κατασκευές και Μελέτες

Μια άλλη βασική πλευρά της ανάπτυξης του Σωματείου είναι η προσπάθεια σύνδεσής του με τα αντίστοιχα κλαδικά συνδικάτα του τομέα των Τεχνικών Κατασκευών που συσπειρώνουν τις υπόλοιπες κατηγορίες του «συλλογικού εργαζόμενου» στον κλάδο (π.χ. οικοδόμων, χειριστών, οδηγών κλπ.). Αυτή η επιδίωξη αγωνιστικού συντονισμού είναι αναγκαία προκειμένου να επιτευχθεί η αποτελεσματικότητα της συνδικαλιστικής παρέμβασης του συνόλου των εργαζομένων στις τεχνικές μελέτες και κατασκευαστικές επιχειρήσεις. Άλλωστε η τεχνική εργοδοσία του κλάδου δεν πρόκειται να υποχωρήσει και να αποδεχθεί ουσιαστικές κοινωνικές διεκδικήσεις παρά μόνον αν πιεστεί αγωνιστικά και κινηματικά από το σύνολο της εργατικής τάξης των κατασκευών. Βέβαια στη σημερινή περίοδο τα συναφή εργατικά συνδικάτα του κλάδου εμφανίζουν χαρακτηριστικά απομαζικοποίησης, χαμηλής συνδικαλιστικής συσπείρωσης και φαινόμενα γραφειοκρατικοποίησης ή φιλο-εργοδοτικής ενσωμάτωσης. Το Συνδικάτο Οικοδόμων διατηρεί μεν μια ταξική φυσιογνωμία, ωστόσο το δυναμικό του έχει απομειωθεί κυρίως εξ αιτίας της μαζικής απασχόλησης οικονομικών μεταναστών στον κλάδο, οι οποίοι και γενικά αποφεύγουν σε πολλές περιπτώσεις την ένταξη στο οργανωμένο συνδικαλιστικό κίνημα. Από την άλλη πλευρά, οι επικρατούσες πλειοψηφίες στα συνδικάτα χειριστών και οδηγών εμφανίζουν συντεχνιακά χαρακτηριστικά και από μια γενική άποψη εντάσσονται στη σφαίρα επιρροής του συναινετικού συνδικαλισμού (ΠΑΣΚΕ – ΔΑΚΕ). Παρόλα αυτά είναι χρήσιμη η άσκηση συστηματικής πίεσης από το Σωματείο Μισθωτών Τεχνικών Μακεδονίας για την ανάπτυξη κοινών δράσεων, ιδιαίτερα μέσα στις συνθήκες της σημερινής βαθιάς καπιταλιστικής κρίσης, σε επίπεδο εργοταξίων και τεχνικών εταιριών, με όλες τις άλλες υπαρκτές μορφές κλαδικής συνδικαλιστικής οργάνωσης της εργατικής τάξης στον κατασκευαστικό κλάδο.



Ζωτικές κοινωνικές διεκδικήσεις του Σωματείου στον τεχνικό κλάδο

Αν στην προηγούμενη χρονική περίοδο και ιδιαίτερα στη διάρκεια των τριών Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης (Α, Β, Γ) των Μεγάλων Έργων καθώς και των Ολυμπιακών Έργων (1990 – 2007), είχε επικρατήσει μια ανάπτυξη του κατασκευαστικού καπιταλισμού, που διασφάλιζε μια ευρεία απασχόληση του εργατικού δυναμικού στον κλάδο, αυτό γινόταν με την εφαρμογή του 10ωρου – 6μερου – 60ωρου και τις αντίστοιχες απορρυθμίσεις των εργασιακών σχέσεων (π.χ. εργασία με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών κ.ά.). Με την εκδήλωση και το σημερινό βάθεμα της κρίσης του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού εντείνεται η ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας στον κλάδο με κύρια έκφραση την διεύρυνση της ανεργίας που πλήττει τόσο τους νέους μηχανικούς και τεχνολόγους, όσο και άλλα στρώματα του «συλλογικού εργαζόμενου» (π.χ. οικοδόμους έλληνες και μετανάστες). Εξίσου η τάση της κατάργησης της όποιας εργασιακής κοινωνικής «σταθερότητας» (όσης μπορεί να υπάρχει στον σύγχρονο ιδιωτικό καπιταλισμό) γίνεται ιδιαίτερα έντονη και ασφυκτική. Ταυτόχρονα η κρίση αναπαραγωγής του κεφαλαίου λειτουργεί έτσι ώστε άλλες τεχνικές επιχειρήσεις (μελετών και κατασκευών) να συρρικνώνονται ή και να κλείνουν, ενώ ταυτόχρονα άλλες που διαθέτουν ισχυρότερη χρηματοπιστωτική βάση να διατηρούνται και να επωφελούνται από την κρίση. Τέλος ενισχύονται οι τάσεις συσσώρευσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου στον κλάδο, ιδιαίτερα στην κορυφή της πυραμίδας του με την ηγεμονία των μεγάλων ολιγοπωλιακών τεχνικών γκρουπ (ΑΚΤΩΡ, J & P – ΑΒΑΞ – ΕΤΕΘ, ΤΕΡΝΑ κλπ.), παρόλο που διατηρούνται σε ισχύ σε ορισμένα επίπεδα και σημαντικές εργοληπτικές εταιρίες 4ης Τάξης έως 7ης Τάξης.
Σ’ αυτό το δυσμενές κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον η αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων τεχνικών αλλά και των εργατοτεχνιτών του κλάδου αναδεικνύεται σε κομβικό κοινωνικό ζήτημα : Η αγωνιστική διεκδίκηση επιδομάτων ανεργίας (τόσο για τους νέους μηχανικούς και τεχνολόγους που βρίσκονται στην αρχή της επαγγελματικής τους ζωής, όσο και για τους εργαζόμενους που έχουν μιαν ορισμένη επαγγελματική εμπειρία) στο 80% του τελευταίου καταβαλλόμενου μισθού ή της αντίστοιχης Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (κι’ όχι ως ποσοστό του κατώτατου μισθού του ανειδίκευτου εργάτη που είναι απελπιστικά χαμηλός), και για όσο διάστημα διαρκεί η ανεργία, μπορεί να είναι ένας από τους άμεσους στόχους του Σωματείου.
Παράλληλα, σ’ ένα δεύτερο επίπεδο, η διεκδίκηση της ριζικής αύξησης των μισθών παραμένει ζωτικής σημασίας για τον εργαζόμενο κόσμο των κατασκευών, απέναντι στην μονιμοποιούμενη εισοδηματική λιτότητα, το πάγωμα των μισθών και την ισχυρή φορολογική επιβάρυνση της εργατικής τάξης. Άλλωστε η αλματώδης καπιταλιστική ανάπτυξη έχει προσπορίσει συνολικά στην ελληνική καπιταλιστική εργοδοσία στην περίοδο 2000 – 07 συνολική καθαρή κερδοφορία 65 δισεκατομμυρίων ευρώ και δεν μπορεί αυτή να επιμένει στη διατήρηση της υψηλής της κερδοφορίας μέσα στην καπιταλιστική κρίση με την μετακύλιση των όποιων ζημιών στους εργαζόμενους. Ένα ζήτημα είναι η διαπάλη για την εφαρμογή της Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας για τους νέους τεχνικούς που απασχολούνται με Δελτίο Παροχής Υπηρεσιών, κι’ ένα δεύτερο ζήτημα είναι η διεκδίκηση συνολικών ριζικών αυξήσεων για όλες τις κατηγορίες των εργαζομένων στον κατασκευαστικό κλάδο.
Τέλος, καθοριστικής σημασίας είναι η επιδίωξη για την αποτροπή της πλήρους απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων με όλες τις μορφές που επιχειρείται να επιβληθούν (ελαστασφάλεια, μερική και προσωρινή απασχόληση, μείωση χρόνου εργασίας με μείωση των αποδοχών κλπ.). Η αγωνιστική διεκδίκηση της κατάκτησης της σύμβασης μισθωτής εργασίας αορίστου χρόνου, η κατάργηση των «αναιτιολόγητων» απολύσεων, η πλήρης εφαρμογή του 8ωρου-5μερου-40ωρου (στην προοπτική του 7ωρου-5μερου-35ωρου), μπορούν να κατέχουν νευραλγική θέση στους άμεσους στόχους του Σωματείου.

Θεσσαλονίκη, Απρίλιος 2009